ҚАТЫН ҮЙДІҢ ХАНЫ ЕДІ…
Араптар келіншектерін аврат (әурет) деп шақырады, мағынасы немесе тікелей аудармасы екі бұттың арасы (қысқасы ұятты жер) демек
Түркі тілдестер ханым деп шақырады, үйімнің иесі демек…
Міне ортадағы айырмашылық…
Рабия арабшада “Төртінші” демек…
Ондай біз ойлағандай киелі не мағыналы ат емес…
Себебі
Арап салтында қыз баланы бала деп санамайтындықтан, не болмаса кісі қатарына қоспайтындықтан оларға ат емес бір номер беретін еді.
Вахиде ат емес, бірінші деген сөз. Бірінші туған қызға берілетін номер…
Санийе екінші демек, екінші қызға берілетін номер…
Селасе мен Бите аттары болса үшінші деген сөз, үшінші туған қыздарға берілген номер…
Рабия (Рабиға) есімі да төртінші демек, төртінші туған қызға берілген номер…
Біздің сорлы аңғалдар Рабияны да бейне бір қастерлі жіне дінге қатысты мағыналы бір есім деп ойлайды.
Білмегендіктен әрине…
Араптар, қыз баланы кісі деп санамағандықтан және ат беру керек деп көрмегендіктен қыз балаларды осылай номерлейтін, бейне бір машинаға номер алған секілді.!
Тіршілік жаралғалы қыз балаларын тірілей топыраққа көміп өлтіру салты тек қана арап ұлтында болды …
Мұның негізгі себебі болса; алыпсатарлықпен, өсімқорлықпен, процентке ақша алып-берумен көп айналысқандықтан, бережақ ақшасын өтей алмағандар қыздарының мейірімсіз, азғын араб билеушілерінің қолдарына түсуінен қорқып «намысымды қорғамақшы болдым» деген желеу оймен жаңа туған қыз сәбилерді тірілей көмген болатын …
Ал сол «қараңғы» шақтағы біздің Түркі Аталарымыз қандай болған ?
Түркілер қыз-келіншектерін қадірлеген, бағып-қаққан, тең адамдай қараған, тіпті қолбасшы, билеуші сайлаған монотеистік дінді ұстанған білге(дана) ел еді. Адам құқығы тұрғысынан қазіргі мәдени, алдыңғы қатарлы ел болатын… Намыс дегеннің не екенін білмегендіктен, көне түркі тілінде «намыс» деген сөз болмаған! (Есесіне Ар сөзі болды)
Көне түркі дәстүріндегі қатын; Ол ер адамның жолдасы, ол Анасы, Ол Жанжарың, Сүйіктің болатын… Түркілер исламды қабылдап, мұсылман болып араб мәдениетімен танысқаннан соңыра қыз болып туғанына өкінетін кез келді! Қыз-келіншекті ұрып-соғу, оған қол көтерудің белең алуы өкінішке орай, түркілер араб мәдениетімен танысқаннан кейін басталған жайт…
Ескі түркі салт-дәстүрінде, мәдениетінде қыз-келіншектерді қатты қастерлеген… Өткен тарихи деректерде Шыңғыс ханның жолдасы туралы айтқаны… «Мен Сіздің Ханыңызбын, бұл да менің «Ханым» деген сөзбен тілімізге енген «Ханым» сөзі осыны көрсетеді! Яғни, ҚАТЫН ҮЙДІҢ ХАНЫ ЕДІ…
Түрік жазушысы Мұстафа Дурмуш